Ali Kaya

Sorunlu ve düşük verimli bahçelerden, yüksek ürün veren sorunsuz örnek bahçeler olmaz. 
Sayın okuyucularım.  
Nasıl ki bir binanın alt yapısı=temeli, birde üst yapısı=katları ve betonları varsa, fındık bahçesinin de bir alt yapısı ve birde üst yapısı vardır. 
Fındık bahçelerinin alt yapısı=fındığın yetiştiği arazi ve bu arazinin ve toprağın hazırlanması, ocak çukurları ve dalların kökleridir. Üst yapısı da fidanlar, dalların gövdeleri ve yan dallarıdır. 
Alt yapısı yani temeli olmayan binalar fırtınalarda, depremde ayakta kalamıyorsa, çatlıyorsa, çöküyorsa, dolayısıyla kullanılamaz hale geliyorsa, alt yapısı bozuk olan ve üst yapısı olmayan fındık bahçelerinin de verimi 60  Kg/da, 80 Kg/da veya 110 Kg/da dolaylarındadır. 
Fındık bahçelerinden yüksek ürün alınabilmesi için öncelikle bu alt yapı ve üst yapı sorunlarının halledilmesi, ya da alt ve üst yapı sorunlarının olmaması gerekir.
Daha sonra;  
Dikilen veya bırakılan fidanlara fidan budaması bizzat bahçe sahipleri tarafından 4-6 yılda yapılması gerekir. Yapılması gerekir de bunu bilenin olduğunu sanmıyorum. 4-6 yılda yapılan fidan budamasının hiç yapılmadığı görülmektedir.  
Dikilen ya da bırakılan fidanları bulunan bahçelerden yüksek ürün ancak bu fidanlara fidan budaması yapılması ile 8.-10. yıllardan itibaren alınır. 
Dikilen ve ya bırakılan fidanlara budama yapılmamışsa 5.-10. yıllardan itibaren oluşan noksan dallardan düşük seviyelerde ürün alınır.      
Ocaklarda dal seyreltmesinin, dalların yan dallarında seyreltme ve kısaltma şeklinde yapılan şiddetli taç budamasının verimi istenildiği gibi artırmadığı tespit edilmiştir.
Fındıkta uygulanan budama bilgileri verimi artırmaya yetmemektedir. 
Bu nedenle verimin artmasında etkili olabilecek fidan budamasının uygulanması ve dal budamalarının da araştırılması gerekir. 
Tüm uygulamaların yanlış ve eksik yapıldığı halk bahçelerinin tamamı sorunludur ve düşük verimlidir. 
Sorunlu ve düşük verimli bahçelerde gübreleme, eksik budama ve ilaçlama gibi uygulamalarla yüksek verimli, sorunsuz örnek fındık bahçeleri yapılamaz.
 *****************************
“Yeni örnek fındık bahçeleri” kurulmalıdır. 
Köylerde kurulan örnek bahçeler sorunsuz olmalıdır.
Her köyde örnek bahçe olmalıdır. 
İmkânlar müsaitse 2-3-5 tane olmalıdır. 
Olmalıdır da nasıl olmalıdır? 
Mesele burada.
Alt yapısı olmayan ve üst yapısı da bozuk olan sorunlu halk bahçelerinde verimi artırmak için sorunlu örnek bahçeler yapmak yerine yeni kurulup ve yeni dikilip alt yapısını düzelterek ve üst yapısını da 4-6 yılda tamamlayarak 
           “Yeni Örnek Fındık Bahçesi” 
adı altında sorunsuz gerçek örnek bahçeler kurulmalıdır.
Benim hayalimde olan örnek bahçelerde bu şekilde sıfırdan kurulan ve tekniğine göre dikilen sorunsuz örnek bahçelerdir.
Bu şekilde kurulan, dikilen ve fidan budaması yapılan fındık bahçelerinin dekarından 300 Kg, 400 Kg veya 500 Kg fındık alınır. 
.*************************************
Çiftçiler bahçelerini yenileyemiyor.  
Sayın okuyucularım. 
Ailesini geçindirmekte zorlanan çiftçilere bahçeni yenile demek çok kolay.
Ama çiftçi için bahçe yenileme çok zor hatta imkânsız. 
Çiftçiler, bahçelerin yenilenmesindeki maliyetin yüksek olması ve yeni tesis edilen bahçenin verime yatıncaya kadar gelir kaybı olması düşüncesiyle bahçelerini yenilemekten kaçmaktadırlar. 
Bunun yerine verim düşük verimle üretime devam etmeyi tercih etmektedirler. 
Esas olan çiftçilere bahçeni yenile denildiğinde bununla beraber bu yenilemeyi yapacak kadar uygun ödenebilir şartlarda kredi verilmesidir. 
Çiftçi ancak bu şekilde bahçesini yenileyebilir.
Aksi halde bahçesini kimse yenileyemez.
Bahçesini yenilemekten kaçanların başında ben geliyorum. 
Her yıl ürünü düşük fiyatla satmak zorunda kalıyorum.
Bu nedenle bahçeyi yeniden kurmak için tasarruf yapamıyorum. 
Bir bahçenin yeniden sıfırdan nasıl kurulacağını çok iyi biliyorum. Bilmek yetmiyor. 
Kurulum masrafı ve birde yeni tesis edilen bahçenin verime yatıncaya kadar 6-7 yıl gelir kaybı var. 
Bunların karşılanması gerekiyor. Bunları karşılayacak tasarrufum yok. 
Düşük faizli uzun vadeli bir kredi olursa seve seve bu yenilemeyi yaptırabilirim. 
Ben bu işten kaçarsam çiftçiler daha çok kaçar. 
O zaman bu bahçeler yüksek üretime nasıl kazandırılacak?
Gerçekten bahçelerin yenilenmesi isteniyorsa;
-Köylerde örnek bahçe kurulurken bir taraftan da bahçesini yenilemek isteyen çiftçiler tespit edilmeli, 
-Bunlara hızlı bir şekilde modern fındık tarımı konusunda kurs verilerek yoğun bilgi akışı sağlanmalı, 
-Tespit edilen bu çiftçilere düşük faizli, 8 yılı geri ödemesiz 15 yıl vadeli kredi verilmeli.  
Bu şekilde bahçeler bir plan dahilinde sökülerek, arazi ve toprak hazırlığı yapılarak teknik esaslara göre yeniden kurulmalı ve dikilmelidir.
Bu kredi kesinlikle bahçe kurulmasına harcanmalıdır. 
Kaynak mı varlık fonuna aktarılan sermayeler.
*****************************
Fındık konusunda hazırladığım videomun isim değiştirilerek internette yayınlandığını gördüm. 
FINDIKTA DİKİM-BUDAMA GÜBRELEME-MÜCADELE HASAT-AFLATOKSİN konusunda emek vererek hazırladığım videoyu bularak isim soy isim değiştirerek yayınlamışlar.  Bu düpedüz emek hırsızlığıdır. Emeğe-kişiye saygısızlıktır. Nasıl rahat olabiliyorlar. Bu konuda hakkımı helal etmiyorum. Haram olsun.
Saygılarımla.